رکورد چشمگیر کشتی جویبار در افتخارات المپیکی ایران
روی تشک رفتن حسن یزدانی در المپیک ۲۰۲۴ پاریس هشتمین حضور کشتی جویبار در ادوار مختلف المپیک و ششمین حضور پیاپی آزادکاران جویباری در این رقابتهاست که سهم و نقش برجسته کشتی این شهرستان در کشتی ایران و جهان را نشان میدهد و میتواند پنجمین مدال المپیک را به نام جویباریها ثبت کند.
به گزارش ورزش 360،سیوسومین دوره رقابتهای المپیک که پنج روز دیگر در پاریس آغاز میشود برای مازندرانیها با توجه به حضور هشت ورزشکار اهل این استان در کاروان ایران از اهمیت زیادی برخوردار است.
از مازندران ۲ نفر در رشته تنیس روی میز، سه نفر در کشتی آزاد، یک نفر در کشتی فرنگی، یک نفر در تیراندازی و یک نفر در قایقرانی برای ایران با شاخصترین ورزشکاران این رشتهها به رقابت میپردازند.
هانیه رستمیان در تیراندازی(تپانچه ۲۵ متر)، حسن یزدانی، امیرحسین زارع و رحمان عموزاد در کشتی آزاد، محمدهادی ساروی در کشتی فرنگی، نیما عالمیان و نوشاد عالمیان در تنیس روی میز و محمدنبی رضایی در قایقرانی هشت ورزشکار مازندرانی هستند که در المپیک پاریس به میدان میروند.
امسال جویبار، آمل، خلیلشهر بهشهر، بابلسر، بابل و ساری شهرهای المپیکی مازندران هستند که در این بین آمل و بابل با ۲ ورزشکار سهم المپیکی بیشتری نسبت به چهار شهر دیگر دارند. اما نگاهی به ادوار گذشته المپیک نشان میدهد که جویباریها برای ششمین دوره پیاپی در این رقابتها نماینده دارند و بین شهرهای مازندران رکوردی را به نام این شهر ثبت کردهاند.
کشتی جویبار تا کنون هشت بار در المپیک نماینده داشت که نتیجه آن کسب ۲ مدال طلا و ۲ مدال نقره برای ایران بود. سبحان روحی، آیت واگذاری، رضا یزدانی، کمیل قاسمی، مسعود اسماعیلپور، حسن یزدانی آزادکارانی هستند که از تشکهای کشتی باشگاههای جویبار به المپیک رسیدند.
رکورد قابل توجه جامعه کشتی جویبار، حضور پیاپی در ۶ دوره از المپیک است. جویباریها از المپیک ۲۰۰۴ آتن تا المپیک ۲۰۲۴ پاریس در همه ادوار دستکم یک کشتیگیر به مهمترین آوردگاه ورزشی جهان فرستادهاند.
المپیک ۱۹۷۶ مونترال
سبحان روحی – ۴۸ کیلوگرم
نخستین ورزشکار اهل جویبار که در المپیک حضور یافت سبحان روحی بود که در وزن ۴۸ کیلوگرم کشتی میگرفت. چهره پیشکسوت کشتی مازندران و جویبار، سال ۱۳۵۳ نخستین حضورش در مسابقات قهرمانی جهان که به میزبانی شوروی سابق در شهر مینسک برگزار شده بود را با کسب رتبه پنجم به پایان رسانده بود و سپس در جام جهانی اسپانیا توانست مدال نقره را کسب کند.
روحی پس از آن رقابتها برای حضور در المپیک مونترال کانادا انتخاب شد. او در مونترال پس از انجام چهار مسابقه حذف شد و دستش از مدال المپیک دور ماند.
المپیک ۱۹۸۸ سئول
آیت واگذاری- ۷۴ کیلوگرم
دومین حضور جویباریها در ادوار المپیک، سال ۱۹۸۸ رقم خورد. المپیکی که به میزبانی کره جنوبی در سئول برگزار شد و با کسب نخستین مدال نقره المپیکی برای مازندرانیها توسط عسگری محمدیان همراه بود.
آیت واگذاری آزادکار جویباری و برادر عزیز واگذاری چهره نامآشنای کشتی مازندران و ایران، در این رقابتها یکی از هشت آزادکار کاروان المپیکی مازندران بود. او یک سال پیش از المپیک سئول، یعنی سال ۱۹۸۷ در بمبئی مدال طلای مسابقات قهرمانی آسیا را کسب کرد و در نخستین تجربه المپیکیاش به دنبال تاریخسازی برای ورزش جویبار بود.
واگذاری در المپیک با قرعهای دشوار مواجه شد و کشتی نخست را باید مقابل قهرمان سال ۱۹۸۷ جهان یعنی آدلان وارایف از شوروی برگزار میکرد. آزادکار جویباری در نخستین تقابلش حریف قهرمان جهان نشد و کشتی را ۵ – ۳ واگذار کرد.
او در دور دوم به مصاف محمد انور از پاکستان رفت و توانست مقتدرانه با نتیجه ۲۰ – ۹ پیروز شود. سومین حریف واگذاری در المپیک سئول نارش کومار هندی بود که در فاصله ۹ ثانیه مانده به پایان مسابقه توسط واگذاری ضربه فنی شد و دومین برد آزادکار جویباری در المپیک سئول ثبت شد.
آیت واگذاری چهارمین تقابلش را مقابل اووِه وستندورف از آلمان شرقی برگزار کرد و ۶ – ۳ پیروز شد. پنجمین مسابقه واگذاری رقابتی دیدنی و پرهیجان مقابل یوشی هیکوهارا از ژاپن بود که با برد آزادکار جویباری در وقتهای اضافه پایان یافت تا چهارمین پیروزی خود در المپیک را ثبت کند.
واگذاری در المپیک سئول دچار مصدومیت هم شده بود و با وجود همین مصدومیت به چهار پیروزی دست یافته بود. اما در ششمین مسابقهاش که با سوکرا صوفیادی از بلغارستان سرشاخ شده بود نتوانست کشتی را تا پایان ادامه دهد و در گروه خودش سوم شد تا راهی دیدار کسب عنوان پنجم و ششم المپیک شود. اما مصدومیت اجازه نداد که آیت واگذاری در هفتمین مسابقهاش مقابل حریف فنلاندی قرار بگیرد و در نهایت با کسب عنوان ششم به کارش در المپیک سئول پایان داد.
المپیک ۲۰۰۴ آتن
مهدی حاجیزاده جویباری- ۷۴ کیلوگرم
سومین باری که ورزشکاری از جویبار به المپیک رسید رقابتهای ۲۰۰۴ آتن بود. از همان دوره تا کنون نیز جویبار به طور مداوم در رقابتهای المپیک حضور دارد.
مهدی حاجیزاده جویباری که آن روزها در ۲۳ سالگیاش نه فقط در کشتی، بلکه در ورزش ایران ستاره شده بود توانست در دیدار نهایی انتخابی المپیک هادی حبیبی را ۷ - ۰ شکست دهد و نماینده ایران در وزن ۷۴ کیلوگرم کشتی آزاد المپیک آتن شود.
قهرمان سال ۲۰۰۲ جهان که از او به عنوان یکی از شانسهای کسب مدال طلای بازیهای المپیک ۲۰۰۴ آتن نام برده میشد، در نخستین کشتی خود موفق شده بود «گلا ساگیراشویلی» از گرجستان را با نتیجه ۷ - ۵ شکست دهد.
اما در دومین کشتی ۳ – ۰ با حریفی نامدار و قدرتمند امریکایی یعنی جو ویلیامز روبهرو شد و با شکست ۳ – ۰ از دور رقابتها کنار رفت. حاجیزاده در امتیازبندی آن رقابتها مقام چهاردهم وزن ۷۴ کیلوگرم را کسب کرد.
المپیک ۲۰۰۸ پکن
رضا یزدانی – ۸۴ کیلوگرم
سال ۲۰۰۸ برای دومین دوره پیاپی یک کشتیگیر از جویبار راهی المپیک شد. رضا یزدانی در وزن ۸۴ کیلوگرم نماینده ایران بود. آزادکار ماهر و کشتیبلدی که کارشناسان شانس زیادی برای او در این رقابتها قائل بودند.
یزدانی در دور مقدماتی رادسلاو هوربیک از لهستان را با نتیجه ۲ – ۰ شکست داد و راهی مرحله یکهشتم نهایی شد. در حالیکه انتظار میرفت یزدانی از المپیک پکن مدال کسب کند، او در مرحله یکهشتم نهایی مقابل نوروز تمرزاف از جمهوری آذربایجان ضربه فنی شد و منتظر صعود تمرزاف به فینال ماند تا وارد گروه بازندهها شود. اما با شکست تمرزاف در یکچهارم نهایی مقابل گئورگی کتویف از روسیه، این شانس از بین رفت.
المپیک ۲۰۱۲ لندن
المپیک ۲۰۱۲ لندن بهترین عملکرد کاروان ایران در ادوار مختلف المپیک ثبت شد. ورزشکاران ایران در این دوره ۱۳ مدال شامل هفت طلا، پنج نقره و یک برنز کسب کردند.
مسعود اسماعیلپور – ۶۰ کیلوگرم
آزادکار وزن ۶۰ کیلوگرم کاروان ایران در المپیک لندن مسعود اسماعیلپور اهل جویبار بود. او در مرحله مقدماتی جویلرمو تورس کروانتس از مکزیک را ۳ – ۰ شکست داد و راهی مرحله یکهشتم نهایی شد. در این مرحله هم توانست جمعه قاضیاف از قزاقستان را ۳ – ۱ شکست دهد و به یکچهارم نهایی برسد.
اما در یکچهارم نهایی مقابل بسیک سرودینوویچ کودوخوف از روسیه کشتی را واگذار کرد و به نیمهنهایی راه نیافت. اسماعیلپور با توجه به صعود کودوخوف به فینال، وارد گروه بازندهها شد و فرصت کسب مدال را به دست آورد. در رقابتهای شانس مجدد به مصاف یوگشوار دات از هند رفت و با پذیرش شکست ۳ - ۱ فرصت کسب مدال برنز را هم از دست داد. کودوخوف نیز که مانع صعود اسماعیلپور به نیمهنهایی شده بود در فینال شکست خورد و مدال نقره المپیک لندن آخرین مدال زندگیاش شد. او چند ماه پس از این رقابتها در یک سانحه رانندگی جان باخت. (عکس بالا شکست اسماعیلپور مقابل کودوخوف را نشان میدهد. با کلیک روی عکس فیلم کشتی اسماعیلپور و کودوخوف را ببینید.)
رضا یزدانی – ۹۷ کیلوگرم
آزادکار مشهور جویباری که در المپیک پکن فرصت کسب مدال را از دست داد، مجوز حضور در دومین المپیک را نیز کسب کرد و برای جبران ناکامیاش با کاروان ایران راهی لندن شد.
یزدانی در دور نخست با قرعه استراحت مواجه شد. در دور دوم عبدالسلام گادیسوف از روسیه را ۳ – ۱ شکست داد و به یکچهارم نهایی رسید. در این مرحله هم توانست محمد موسایف از قرقیزستان را ۳ – ۰ شکست دهد و راهی نیمهنهایی شود.
در دیدار یکچهارم نهایی مصدومیت یزدانی از ناحیه پا محرز شده بود و حتی کادر فنی تیم ملی کشتی با وجود راهیابیاش به نیمهنهایی به او پیشنهاد دادند تا از ادامه رقابتها انصراف دهد. با این حال او در نیمهنهایی به مصاف والری آندریتسوف اوکراینی رفت. یزدانی در اواخر وقت نخست کشتی از شدت درد ناشی از پارگی رباط نتوانست مسابقه را ادامه دهد و با صندلی چرخدار سالن مسابقه را ترک کرد و وداعی تلخ با المپیک داشت.
کمیل قاسمی - ۱۲۵ کیلوگرم / نخستین مدال المپیکی جویباریها
قاسمی برای رسیدن به نخستین تجربه المپیکیاش رقیب سرسخت خود در ایران یعنی پرویز هادی را شکست داد و راهی لندن شد. او ابتدا آرجن بولار کانادایی را شکست داد و پس از آن به سد محکم آرتور تایمازوف ازبکستانی خورد و کشتی را واگذار کرد و از راهیابی به نیمهنهایی بازماند. اما با صعود تایمازوف به فینال، قاسمی وارد گروه بازندهها شد و با کسب برد مقابل نیک ماتوهین از آلمان به دیدار ردهبندی رسید. در ردهبندی نیز توانست ترول دلاگنف از امریکا را شکست دهد و مدال برنز مسابقات را کسب کند.
هفت سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۹ کمیته ضد دوپینگ المپیک اعلام کرد که مصرف ماده نیروزا توسط آرتور تایمازوف قهرمان المپیک لندن و داویت مودزماناشویلی گرجستانی نایبقهرمان سنگینوزن کشتی آزاد المپیک ۲۰۱۲ محرز شد. به همین دلیل مدال طلای تایمازوف و نقره مودزماناشویلی باطل اعلام شد و طلای المپیک به کمیل قاسمی رسید.
تیر ۱۳۹۹ نیز این عنوان به صورت رسمی توسط کمیته بینالمللی المپیک تایید شد و شهریور ۱۴۰۱ مدال طلای المپیک ۲۰۱۲ لندن در مراسمی رسمی با حضور مسئولان به کمیل قاسمی اهدا شد.
المپیک ۲۰۱۶ ریو
المپیک ریو برای جویباریها خاطرهانگیزترین دوره المپیک است. دورهای که برای دومین بار سه چهره جویباری و شاخص کشتی ایران به میدان رفتند و این بار یک طلا و یک نقره برای ایران به ارمغان آوردند.
حسن یزدانی - ۷۴ کیلوگرم
یزدانی جوان که نخستین حضورش در المپیک را تجربه میکرد پس از کسب طلای جام جهانی و نقره قهرمانی جهان ۲۰۱۵ و طلای جام جهانی ۲۰۱۶ به چهرهای مدعی در دنیای کشتی تبدیل شده بود. او مصطفی حسینخانی رقیب اصلیاش برای انتخابی المپیک را شکست داد و نماینده ایران در وزن ۷۴ کیلوگرم برای المپیک ریو شد.
جوان جویباری در مرحله یکهشتم نهایی المپیک ریو آسناگه کاستلی از هائیتی را ۱۰ – ۰ شکست داد و آغازی مقتدرانه در المپیک داشت. در یکچهارم نهایی سونر دمیرتاش از ترکیه را ۷ – ۰ از پیش رو برداشت و راهی نیمهنهایی شد. در نیمهنهایی نیز گلیم خام یوسربایف از قزاقستان را ۱۰ – ۰ شکست داد و بدون اینکه حتی یک امتیاز به حریفان بدهد فینالیست شد.
فینال دراماتیک و پرهیجان و پرحاشیه وزن ۷۴ کیلوگرم المپیک ۲۰۱۶ ریو یکی از به یادماندنیترین کشتیهای المپیک برای ایرانیها است.
یزدانی در این مسابقه باید به مصاف آزادکار باتجربه و کشتیبلد روس یعنی انور گدویف میرفت. گدویف توانست در وقت نخست ۶ – ۰ از یزدانی پیش بیفتد. مصدومیت کشتیگیر روس از ناحیه سر باعث شد که کشتی چند بار برای دقایق طولانی متوقف شود و همین امر نیز سبب میشد که یزدانی نتواند فرصت و تمرکز لازم برای کسب امتیاز را داشته باشد. اما یزدانی موفق شد در وقت دوم با وجود توقفهای چندباره کشتی، ۶ امتیاز به دست بیاورد و طلای المپیک را به مدالهای خودش و ایران اضافه کند.
رضا یزدانی – ۹۶ کیلوگرم
رضا یزدانی پس از شکست مقابل ماگومد ابراگیموف
کشتیگیر محبوب جویباری سال ۲۰۱۶ نیز فرصت پیدا کرد تا در المپیک به میدان برود. او ابتدا ابراهیم بولکباشی از ترکیه را ۴ – صفر شکست داد. اما در یکهشتم نهایی مقابل ختاگ گازیموف از آذربایجان با ناداوریهای آشکار که منجر به محرومیت داور این مسابقه شد، ۲ – ۱ شکست خورد.
راهیابی گازیموف به فینال باعث شد که یزدانی راهی گروه بازندهها و شانس مجدد شود. در شانس مجدد رادوسلاو باران از لهستان را ۵ – ۲ شکست داد و در دومین مسابقه برای راهیابی به دیدار ردهبندی مقابل ماگومد ابراگیموف از ازبکستان نتیجهای عجیب و دور از انتظار کسب کرد. یزدانی در ۲۰ ثانیه ضربه فنی شد و سومین و آخرین حضورش در المپیک هم بینتیجه ماند.
کمیل قاسمی – ۱۲۵ کیلوگرم
کمیل قاسمی در المپیک ۲۰۱۶ ریو
سنگینوزن جویباری کشتی آزاد در دومین تجربه المپیکیاش رقابتها را با حریف کانادایی آغاز کرد. قاسمی در مرحله مقدماتی کوری یارویس از کانادا را ۵ – ۲ شکست داد و راهی یکهشتم نهایی شد. در این مرحله مقابل ضیاءالدین کمال مصری ۷ – ۰ پیروز شد و در یکچهارم نهایی حریف سنگینوزن نامدار گرجستانی یعنی گنو پتریاشویلی شد.
قاسمی در حالی که سه امتیاز از حریف عقب بود در نهایت با نتیجه ۴ – ۴ پیروز شد و به نیمهنهایی رسید. در نیمهنهایی با ترول دلاگنف امریکایی مواجه شد که توانسته بود در دیدار ردهبندی المپیک ۲۰۱۲ لندن او را شکست دهد. قاسمی این بار حریف امریکایی را ۱۰ – ۰ شکست داد و فینالیست شد.
حریف او در فینال المپیک ریو، سنگینوزن نامدار جهان طاها آکگل از ترکیه بود. قاسمی در این دیدار نتوانست حریف آکگل شود و با شکست ۳ – ۱ مقابل حریف نامدار و باتجربهاش مدال نقره المپیک را کسب کرد.
المپیک ۲۰۲۰ توکیو
تعداد المپیکیهای جویبار در سیودومین دوره المپیک یک نفر بود. حسن یزدانی که در دومین تجربه المپیکیاش به یک وزن بالاتر رفته بود و این بار به دنبال کسب مدال طلای ۸۶ کیلوگرم بود.
حسن یزدانی – ۸۶ کیلوگرم
شانس اول کسب مدال کاروان ایران در المپیک توکیو توانست در دومین حضور المپیکیاش نیز مقتدرانه فینالیست شود. یزدانی ابتدا در یکهشتم نهایی جاوراییل شاپیف از ازبکستان را ۱۱ – ۲ شکست داد. در یکچهارم نهایی مقابل استفان ریچموث از سوییس ۱۲ – ۱ پیروز شد و به نیمهنهایی رسید. سپس با برد ۷ – ۱ مقابل آرتور نایفونوف فینالیست شد و برای کسب دومین طلای المپیک به مصاف دیوید تیلور رفت.
یزدانی وقت نخست فینال را با کسب یک امتیاز به سود خود تمام کرد. او در وقت دوم مسابقه نیز تا ۲۰ ثانیه مانده به پایان ۳ – ۲ از تیلور پیش بود، اما با زیرگیری تیلور در ثانیههای پایانی نتیجه ۴ – ۳ شد و یزدانی طلا را با نقره المپیک عوض کرد.
المپیک ۲۰۲۴ پاریس
در المپیک ۲۰۲۴ پاریس حسن یزدانی تنها کشتیگیر جویباری حاضر در کاروان ایران است. او حالا با تجربهترین کشتیگیر کاروان ایران است و برای تاریخسازی عازم پاریس میشود. حسن یزدانی در این دوره فرصت دارد تا با فینالیست شدن در المپیک پاریس به رکورد پرافتخارترین ورزشکار ایرانی المپیک را به نام خود ثبت کند.
رقابتهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس از پنجم مرداد آغاز میشود و تا ۲۱ مرداد ادامه دارد. مسابقات کشتی المپیک پاریس از ۱۵ تا ۲۱ مرداد برگزار میشود که حسن یزدانی در نخستین روز این رقابتها یعنی ۱۵ مرداد باید نخستین رقابت خود را برگزار کند.