بررسی ابعاد فساد در فوتبال ایران؛ تاج و دیگران هم دخالت داشتند؟

به گزارش ورزش 360، پرونده‌ای که با موضوع صعود مس رفسنجان به لیگ برتر در فصل ۹۹-۱۳۹۸ باز شده و متهمان مرتبط با آن یک به یک فراخوانده شده، بازداشت می‌شوند یا به قید وثیقه آزاد هستند تا تکلیف‌شان مشخص شود. در این بین افرادی بوده‌اند که در زمان رخ دادن این فساد گسترده در فوتبال مسئولیت داشته‌اند، اما سعی در فرار از این اتفاق دارند و می‌خواهند فساد رخ داده را متوجه به زمان دیگری بدانند.

همانطور که مشخص است و تاریخ را نمی‌توان تغییر داد، مس رفسنجان ۱۲ مرداد ۱۳۹۹ -با از سرگیری مسابقات فوتبال پس از شیوع ویروس کرونا- به لیگ برتر صعود کرد. تا پیش از توقف مسابقات از تاریخ ۹ اسفندماه ۱۳۹۸ مس رفسنجان در پایان هفته بیست و ششم با ۵۳ امتیاز صدرنشین بود و فاصله‌ای ۷ امتیازی با همنام کرمانی خود داشت.

آغاز فساد مس در زمان ریاست مهدی تاج

حالا به بررسی صحبت‌های مهدی تاج برسیم. رئیس فدراسیونی که وقتی در پایان دیدار ایران - ازبکستان با سؤال خبرنگاران مواجه شد که این فساد در سازمان لیگ و کمیته داوران رخ داده که زیر مجموعه او در فدراسیون هستند و انتظار می‌رفته زودتر با متخلفان برخورد شود، گفته است: «این موضوع برای سال ۱۴۰۰ است؛ در این سال اصلاً من در فدراسیون نبودم. شما می‌دانید این اخلاق من نیست که بگویم مثلاً من نبودم و فلانی بود. شما می‌دانید من سال ۱۴۰۰ و زمانی که این اتفاقات افتاده در فدراسیون نبودم، اما الان بله! مسئول پیگیری هستم. الان مسئولم و تا انتها هم پیگیری می‌کنم؛ منتهی با راهش، با درایت و تدبیر. آن چیزی که مسلم است، اگر مس رفسنجان ردپایی داشته و نتیجه‌ای تغییر کرده باشد، قطعاً با این تیم برخورد خواهد شد».

در این میان و صرفا برای روایت تاریخی و نه برای ایجاد قضاوتی خاص، سؤالی که باید از مهدی تاج پرسید، این است که او چطور می‌تواند حتی تاریخ را تغییر دهد؟ فساد رخ داده در پرونده مس رفسنجان در ارتباط با صعود این تیم به لیگ برتر است و اگر این فساد در لیگ برتر و در سال ۱۴۰۰ هم رخ داده، ادامه روند فسادی بوده که از زمان صعود این تیم به لیگ برتر آغاز شده است. مس رفسنجان در شروع فصل ۹۹-۱۳۹۸ کارش را برای صعود به لیگ برتر آغاز کرد و آن زمان مهدی تاج هنوز رئیس فدراسیون فوتبال بود.

تاج پس از قرارداد عجیبی که با مارک ویلموتس امضا کرد و پرونده مربوط به قرارداد با این مربی بلژیکی به محاکم قضایی ارسال شد، در تاریخ ۸ دی ماه از ریاست فدراسیون فوتبال استعفا کرد. هرچند تاج استعفای خود را همزمان با باز شدن پرونده‌اش در دادسرا، مرتبط با بیماری قلبی و منع پزشکی بابت کار سنگین و دوری از استرس اعلام کرد، اما او در شهریور ۱۴۰۱ مشکل قلبی‌اش را فراموش کرد و بار دیگر به فدراسیون فوتبال بازگشت.

آنهایی که در زمان فساد فوتبال مسئولیت داشتند/ تاج و همه مردان رئیس!

بنابراین در زمان رخ دادن فساد مرتبط با صعود مس رفسنجان به لیگ برتر مهدی تاج ریاست فدراسیون فوتبال را به عهده داشته است و پس از او نیز حیدر بهاروند به عنوان نایب رئیسش سکان فدراسیون فوتبال را به دست گرفت و تا ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ که شهاب‌الدین عزیزی‌خادم به ریاست فدراسیون فوتبال برسد، این سمت را به عهده داشت.

بنابراین فساد رخ داده در ارتباط با صعود مس رفسنجان به لیگ برتر درست در فصلی رقم خورده که ابتدای آن مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال بوده و پس از استعفایش حیدر بهاروند، نایب رئیس خودش سرپرست این فدراسیون شد. بهاروندی که پس از رفتن مهدی تاج از سمت‌های خود در فوتبال کنار گذاشته شد و بار دیگر ۲۲ مهر ۱۴۰۲ با حکم مهدی تاج به فوتبال بازگشت و به ریاست سازمان لیگ رسید.

جالب اینکه علاوه بر سرپرستی فدراسیون فوتبال، ریاست سازمان لیگ هم در زمان رخ دادن این فساد به عهده حیدر بهاروند بود. ریاست کمیته مسابقات لیگ را سعید فتاحی به عهده داشت که در تاریخ ۱۶ آبان ۱۳۹۸ با حکم بهاروند برکنار شد و سهیل مهدی جایگزین او شد. مسئول برگزاری مسابقات لیگ دسته اول هم فریبرز محمودزاده بود که از افراد معتمد مهدی تاج و مشاور امور ویژه او به شمار می‌رفت. حالا از میان این افراد سهیل مهدی و فریبرز محمودزاده در بازداشت به سر می‌برند.

احکام تاج، از ممبینی تا افشاریان

بررسی اینکه در زمان رخ دادن این فساد چه کسانی در کمیته داوران هم نقش داشتند، خالی از لطف نیست. ۱۴ تیرماه ۱۳۹۸ هدایت ممبینی که عضو هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال بود با حکم مهدی تاج رئیس کمیته داوران شد. اعضای کمیته داوران نیز ۲۷ آبان ۱۳۹۸ و در زمان مهدی تاج معرفی شدند که از میان آنها اسماعیل صفیری ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ به عنوان جانشین ممبینی سرپرست کمیته داوران شد. علت این جابه‌جایی پس از استعفای تاج، کاندیدا شدن هدایت ممبینی برای رسیدن به ریاست فدراسیون فوتبال بود و به دلیل قانونی نمی‌توانست همزمان رئیس کمیته داوران باشد.

دوران صفیری در کمیته داوران کوتاه بود. حیدر بهاروند در تاریخ ۲۷ مهر ۱۳۹۹ فریدون اصفهانیان را که پیش از ممبینی ریاست کمیته داوران را به عهده داشت و به دلیل بازنشستگی کنار رفته بود، بار دیگر بازگرداند. هرچند در زمان بازگشت اصفهانیان مس رفسنجان در لیگ برتر حضور داشت و پس از او نیز از ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۰ تا پیش از باز شدن پرونده فساد در فوتبال، ریاست این کمیته به عهده خداداد افشاریان بود که او نیز اکنون در بازداشت به سر می‌برد.

در تاریخ‌های مشابه که پرونده فساد مس رفسنجان مرتبط با آن است، ابراهیم شکوری با حکم مهدی تاج سرپرست دبیرکلی فدراسیون فوتبال بود و او این سمت را بین سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰ به عهده داشت. هرچند این سرپرستی هم تخلفی دیگر برخلاف اساسنامه فدراسیون فوتبال بود، اما تاج تا آخرین روز حضورش در فدراسیون فوتبال شکوری را تغییر نداد تا فروردین ۱۴۰۰ مهدی محمدنبی با حکم حیدر بهاروند جانشینش او شود. نبی نیز که در تاریخ مورد اشاره تاج در ارتباط با فساد دبیرکل فدراسیون فوتبال بوده، اکنون نایب رئیس او در فدراسیون فوتبال است.

برخلاف آنچه مهدی تاج عنوان می‌کند فساد رخ داده مربوط به سال ۱۴۰۰ بوده و به زمان او مرتبط نیست، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که فساد در چه زمانی رخ داده است. نکته جالب اینکه هدایت ممبینی، رئیس کمیته داوران در فصل صعود مس رفسنجان به لیگ برتر از تاج حکم گرفته بود و ۱۵ آذر ۱۴۰۱ با بازگشت مجدد تاج به دبیرکلی فدراسیون فوتبال رسید و همچنان در جایگاه خود حضور دارد. حتی اگر فساد رخ داده مربوط با سال ۱۴۰۰ باشد که ریاست کمیته داوران را خداداد افشاریان به عهده داشته، دوره ریاستش در کمیته داوران پس از بازگشت مهدی تاج ادامه یافت. نه تنها او بلکه تمامی افراد مرتبط با این پرونده تا لحظه آخر در سمت‌های خود حضور داشتند.

پیش از تاریخ مورد اشاره تاج و از اسفندماه ۱۳۹۹ شهاب‌الدین عزیزی خادم به ریاست فدارسیون فوتبال رسیده بود. همانطور که گفته شد ریاست کمیته داوران در زمان عزیزی‌خادم به عهده خداداد افشاریان بود که توسط تاج ابقا شد. سازمان لیگ در زمان عزیزی خادم توسط حیدر بهاروند اداره می‌شد که در زمان تاج هم در این سمت حضور داشت و با بازگشت تاج بار دیگر به این سمت بازگشت. منصور قنبرزاده که اکنون نایب رئیس دوم مهدی تاج است، در شروع کار عزیزی خادم به عنوان دبیرکل او منصوب شد و پس از استعفایش رئیس وقت فدراسیون فوتبال، حسن کامرانی‌فر را به عنوان دبیرکل خود معرفی کرد. از زمان برکناری عزیزی خادم نیز میرشاد ماجدی سرپرست فدراسیون فوتبال شد که اکنون عضو هیئت رئیسه است و در زمان ریاست تاج به ریاست هیئت فوتبال استان تهران هم رسید. کامرانی‌فر تا انتخابات اخیر فدراسیون و بازگشت مهدی تاج در سمت دبیرکلی حضور داشت که پس از او داود پرهیزکاری سرپرست دبیرکلی شد و پس از او تاج، ممبینی را به عنوان دبیرکل منصوب کرد.

جالب اینکه به جز شهاب‌الدین عزیزی خادم و حسن کامرانی‌فر، تمامی افرادی که بین سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۳ و باز شدن پرونده فساد در فوتبال مسئولیت یا سمتی داشته‌اند، یا در زمان ریاست مهدی تاج و با حکم او منصوب شده بودند یا از نزدیکان سابق و فعلی او به حساب می‌آیند. هرچند تاج سعی دارد این فساد را به سال ۱۴۰۰ مرتبط کند تا اذهان عمومی به سمت دیگری منحرف شود.

از سکه‌های لای گز تا سکه‌های صرافی

از طرفی برخی نیز سعی دارند فساد در فوتبال را مرتبط با سال‌های اخیر و مسئله مس رفسنجان بدانند، اما در لیگ برتر دوم که به قهرمانی سپاهان منجر شد، محمد دادکان یک افشاگری بزرگ کرد که در اصفهان سکه لای گز گذاشته بودند و به داوران داده بودند. ماجرایی که بعدها دادکان تعریف کرد که علی اکبر عرفانیان دانشور، دبیرکل وقت فدراسیون فوتبال را مأمور کرده بود تا به اصفهان برود و او این سکه‌ها را لای گز کشف کرد. دادکان در این باره تعریف کرده بود که: «من به آقای دانشور گفتم بدون آنکه کسی متوجه شود، به اصفهان برود. او هم در رختکن جعبه‌های گز را گرفت و دید که داخلش سکه است. تاج یک شب در فدراسیون نزد من آمد و گفت که ما این کارها را نکردیم و افراد دیگری این کار را انجام داده‌اند».

ماجرای سکه دادن و سکه گرفتن از گذشته تا به امروز بوده و ادامه داشته است. از فصل ۸۲-۱۳۸۱ و ماجرای مربوط با باشگاه سپاهان و سکه‌های لای گز تا فساد اخیر مس رفسنجان که گفته می‌شود بخشی از رشوه دریافتی توسط متهمان پرونده سکه بوده است. همین مسئله ناخودآگاه ذهن را به سمت سکه‌های لای گز می‌برد. هرچند در گذشته سکه را لای گز می‌گذاشتند، اما اکنون راه دریافت این سکه‌ها تغییر کرده است. عنوان شده که رشوه دهندگان پولی را به حساب یک صرافی واریز کردند و رشوه گیرندگان سکه‌های خود را از صرافی مورد نظر دریافت کردند. اخیراً هم مشخص شده گویا از سوی یک باشگاه لیگ برتری دیگری ۲۰۰ سکه به یک دانه درشت در فوتبال رشوه داده شده است که باید دید راه پرداخت و علت آن چه بوده است. هرچند از زمان سکه‌های لای گز تا امروز، نام‌های تکراری و آشنا در فوتبال حضور داشته‌اند.