ورزش ایران وسط طوفان المپیک!
سال ١٤٠٣ براى ورزش ایران به آوردگاهى در تابستان ختم مىشود که پر خواهد بود از اشکها و لبخندها
به گزارش ورزش 360، سى و سومین دوره بازیهاى المپیک بهمیزبانى پاریس در فرانسه از روز پنجم تا بیست و یکم مرداد سال جارى با احتساب کشتى آزاد و فرنگى بهعنوان دو رشته مختلف، در ٣٢ رشته ورزشى با مادههاى گوناگون برگزار خواهد شد.
ورزش ایران تا پایان آخرین روز سال ١٤٠٢ شمسى موفق شد ١٦ سهمیه انفرادى را در پنج رشته ورزشى کشتى آزاد، تکواندو، کشتى فرنگى، تیراندازى و یک سهمیه هم بر اساس رنکینگ در دوچرخهسوارى جاده را فعلاً به خود اختصاص دهد که از بین آنها، پنج سهمیه توسط دختران ورزشکار کشورمان و ١١ سهمیه توسط مردان به دست آمده است.
در این مطلب ویژه بهصورت اختصاصى نگاهى به مباحث و مطالب مختلفى در ورزش سه خواهیم کرد که شاید در سال المپیک خواندن آنها خالى از لطف نباشد؛ آن هم براى المپیکى که به نظر از سوى کارشناسان و صاحبنظران بهمانند عملکرد درخشان ورزشکاران کشورمان در ٢٠١٢ لندن، چنگی به دل نخواهد زد.
شاید یکى از مهمترین دلایل نگرانىها براى عملکرد احتمالى نه چندان رضایتبخش کاروان ورزش ایران در المپیک ٢٠٢٤ پاریس، عملکرد انتقادآمیز فدراسیونها و ورزشکاران در بازیهاى آسیایى ٢٠٢٢ هانگژو باشد که با یک سال تأخیر در پاییز سالى که پشت سر گذاشتیم، برگزار شد.
•سالى که نکوست از بهارش پیداست
بازیهاى آسیایى یا همان المپیک آسیایى را به نوعى مىتوان بهارِ المپیک تلقى کرد؛ چون این پیکارهاى قارهاى که کاملاً شبیه و مطابق با قوانین المپیک برگزار مىشود، همیشه دو سال قبل از بازیهاى المپیک انجام شده و به نوعى مىتواند ملاک ارزیابى قرار گیرد.
از هر نظر وضعیت آمارى عملکرد ورزش ایران در بازیهاى ٢٠٢٢ هانگژو چشمگیر نبود؛ تا جایى که به بهانه اعزام کاروانى کیفى، تعداد رشتهها و ورزشکاران اعزامى نسبت به ٢٠١٨ جاکارتا کاهش قابل توجهى یافت.
البته با ذکر این توضیح که تا دلتان بخواهد همراهان، مدیران ورزشى یا اعضاى فدراسیونها در قالب کاروان ورزش ایران بهجاى ورزشکاران راهى چین شدند که تجربهاندوزى آنها هم تا اینجاى کار تحول خاصى در مدیریت ورزشى ایجاد نکرده است.
خودتان آمار کاروان ورزشى ایران را در دو دوره بازیهاى آسیایى ٢٠٢٢ هانگژو و ٢٠١٨ جاکارتا با هم مقایسه کنید:
هانگژو - ٢٨٩ ورزشکار ٥٤ مدال ١٣طلا ٢١نقره ٢٠برنز
جاکارتا - ٣٧٨ ورزشکار ٦٢ مدال ٢٠طلا ٢٠نقره٢٢برنز
کاهش و افت ناامیدکننده در کسب مدالهاى طلا توسط ورزشکاران مرد و عدم کسب هیچ مدال طلایى در ورزش زنان در هانگژو، برعکس سه دوره قبلى بازیهاى آسیایى، براى المپیک ٢٠٢٤ پاریس زنگ خطری جدى محسوب شده و مىشود.
ورزش زنان ایران در بازیهاى آسیایى ٢٠١٠ گوانگژو با خدیجه آزادپور در ووشو، در ٢٠١٤ اینچئون با نجمه خدمتى و حمیده عباسعلى در تیراندازى و کاراته، در ٢٠١٨ جاکارتا با ورزش تیمى کبدى مدال طلا گرفته بود که در بازیهاى ٢٠٢٢ هانگژو هیچ طلایى کسب نشد.
ورزش ایران در بازیهاى آسیایى ٢٠٢٢ هانگژو هفتم شد و عملکرد کاروان ایران نسبت به هر سه دوره قبلى این رقابتها، چه در زمینۀ مرغوبیت مدالى، یعنى کسب گردنآویز طلا و چه تعداد مدال دریافتى، با افت روبهرو بود که این مىتواند زنگ خطری جدى محسوب شود براى المپیک پاریس.
•فعلاً به باشگاه صد تایىهاى المپیک نمىرسیم
ورزش ایران در ٣٢ دوره قبلى بازیهاى المپیک با ورزشکاران انفرادى توانسته ٧٦ مدال را به خود اختصاص دهد که از این بین، ٢٤ مدال طلا، ٢٣ نقره و ٢٩ عدد نیز برنز بوده است.
به این ترتیب، کسب چهار مدال در پاریس با هر رنگى یا به دست آوردن یک طلا، دو نقره و یک برنز مىتواند تمام عددهاى روبهروى نام کشورمان در جدول مدالهاى المپیک را اینچنین رند کند: مجموع مدال ٨٠، طلا ٢٥، نقره ٢٥ و برنز نیز ٣٠ عدد.
اگر ورزشکاران کشورمان عملکرد درخشانى به نمایش بگذارند، بىشک مدالهاى تاریخ ورزش ایران در المپیک از عدد ٨٠ عبور مىکند؛ اما بىشک سهرقمىشدن مدالها و یا به عضویت باشگاه صد مدالىها درآمدن، چند المپیک دیگر زمان خواهد برد و با این روند، شاید نوادگان ما این مهم را جشن بگیرند.
•هفت ضلعى ایران در المپیک هشت مىشود؟
ورزشکاران ایرانى تا قبل از سى و سومین المپیک موفق شدهاند در هفت رشته ورزشى این بازیها مدال بگیرند: وزنهبردارى، کشتى آزاد، تکواندو، کشتى فرنگى و تک مدالهاى دو میدانى، تیراندازى و کاراته.
در المپیک ٢٠٢٤ پاریس به دو رشته مىتوان امیدوار بود که کسب مدال در هفت رشته ورزشى را به هشت یا حتى ٩ افزایش دهند.
شمشیربازى با على پاکدامن و سنگنوردى سرعت با رضا علیپور مىتواند امیدوار به کسب سهمیه و حداقل مدال برنز باشد تا تعداد رشتههاى ورزشى مدالآور ایران در المپیک افزایش یابد.
•کشتى آزاد، فرنگى و تکواندو، امید ورزش ایران
براى مدالآورى در المپیک ٢٠٢٤ پاریس مىتوان به سه رشته کشتى آزاد، فرنگى و تکواندو امیدوار بود که رنگ مدالهاى احتمالى این رشتهها در روز مسابقه مشخص مىشود.
در پاریس ٢٠٢٤، با توجه به عملکرد ورزشکاران وزنهبردارى که هنوز سهمیهاى کسب نکردهاند و شوربختانه افت فاحشى در سالهاى اخیر داشتهاند، یا تیراندازى برعکس طلایى تاریخى که جواد فروغى در ٢٠٢٠ توکیو به گردن آویخت، نمیتوان به درخشش ورزشکاران این دو رشته چندان امیدوار بود.
در دو و میدانى هم که احسان حدادى با نقره المپیک ٢٠١٢ و برنز قهرمانى جهان در کنار خورجین خورجین مدالهاى ارزشمند آسیایى خداحافظى کرده است و منتظر کسب سهمیههایى از طریق رنکینگ جهانى یا شاید رکوردهاى ورودى هستیم که تنها راهیابى ورزشکاران این رشته به المپیک خود موفقیت ارزیابى مىشود.
وضعیت بوکس و جودو نیز به مانند دیگر رشتههاى مورد بحث است، تیر و کمان نیز که اصلا شرایط مطلوبى ندارد و در این بین تنها مىماند کشتى آزاد، فرنگى و تکواندو.
•سنگنوردى و شمشیربازى سورپرایز احتمالى ایران
بارقهاى از امید به درخشش ویژه براى شمشیربازى و سنگنوردى با دو عنواندار که در سال ٢٠٢٣ شاهد درخشش آنها بودهایم در دل جامعه ورزش ایران مىتواند موج بزند.
على پاکدامنى که طلاى انفرادى آسیا را براى دومین بار در تاریخ بعد از پیمان فخرى کسب کرد و در جام جهانىها هم درخشید یا رضا علیپورى که در بازیهاى آسیایى دوباره طلا گرفت و قهرمان جهان در رشته و ماده تازه ورود سنگنوردى سرعت به المپیک است.
شاید این دو رشته ورزشى بتوانند با کسب مدالى احتمالى، ضعف ورزش ایران در المپیک را مرهم باشند.
•یل جویبار و ققنوس ایران، دو کفه ترازوى المپیک
ورزش ایران در پاریس دو قهرمان بزرگ در دل خود دارد که هر دو مىتوانند تاریخسازى کنند:
حسن یزدانى، کاپیتان تیم ملى کشتى آزاد ایران و البته کاروان ورزش کشورمان با ٩ مدال طلا، نقره و برنز المپیک و جهان، در کنار ناهید کیانى، کاپیتان ورزشکاران دختر کاروان که مدال طلاى تاریخى قهرمانى جهان او در سال ٢٠٢٣، دلها را به درخشش ویژهاش در المپیک خوش مىکند، آنهم با حضور پرافتخارترین المپین ایران یعنى هادى ساعى در رأس فدراسیون تکواندو.
یل جویبار در پاریس به دنبال دو رقمى کردن مدالهاى خود در مجموع المپیک و جهان است، ناهید کیانى نیز مىخواهد دو برنز آزمایشى و مجموع مدالى زنان ورزش ایران را به نقره یا طلا تبدیل کند.
•حسن مىتواند رکورد ساعى و آقا تختى را بشکند
در تاریخ بازیهاى المپیک، هادى ساعى پرافتخارترین المپین ایرانى شناخته مىشود، تکواندوکارى که دو طلا و یک برنز از این بازیها در کارنامه دارد.
جهان پهلوان غلامرضا تختى نیز تنها ورزشکار ایرانى محسوب مىشود که به سه فینال المپیک راه یافته، آنهم با کسب یک طلا و دو نقره.
حسن یزدانى با توجه به فرصتسوزى بچگانه فدراسیون وزنهبردارى در قبال کیانوش رستمى که طلا و نقره وزنهبردارى المپیک را بر گردن آویخت، تنها ورزشکارى در پاریس به حساب خواهد آمد که طلا و نقره این بازیها را دارد.
یل جویبار با کسب مدال طلاى المپیک ٢٠٢٤ پاریس دو رکورد مهم را میشکند و مال خود مىکند: رکورد ١٦ ساله هادى ساعى و رکورد ٦٤ ساله آقا تختى.
•ناهید کیانى، ققنوسى که باز باید به کیمیا بیندیشد
ناهید کیانى تنها دختر رزمىکار در در رشتههاى محبوب رزمى تکواندو و کاراته ایران به حساب مىآید که به طلاى جهان رسیده است.
قهرمان طلایى جهان تکواندو که مدال ارزشمند او سال قبل از المپیک در ٢٠٢٣ باکو به دست آمده و به خاطر عملکرد چشمگیر خود در رقابتهاى معتبر و مختلف در رنکینگ جهانى به المپیک راه یافته است.
رقابت تلخ ناهید و کیمیا علیزاده در المپیک ٢٠٢٠ توکیو احتمال تکرار در ٢٠٢٤ پاریس هم دارد، جایى که علیزاده با کسب سهمیه قارهاى از اروپا به فرانسه مىرود و شاید قرعه باز دو نفر را در وزن منهاى ٥٧ مقابل هم قرار دهد.
•ناهید کیانى و عزم ارتقاى رنگ دو برنز زنان ایران
ورزش زنان ایران دو مدال برنز از المپیک به یادگار دارد، یکى آزمایشى و دیگرى محاسبه شده در جدول مدالى بازیهاى المپیک.
اولین مدال تاریخ ورزش زنان ایران در المپیک سال ٢٠٠٨ در پکن به دست آمد. جایى که فرزانه دهقانى، دختر ووشوکار اصفهانى، مدال برنز ساندا یعنى مبارزه این رشته را بر گردن آویخت، ساندایى که در گذشته سانشو اطلاق مىشد.
درست به مانند دو برنزى که فریبرز عسگرى و رضا مهماندوست در المپیک ١٩٩٢ بارسلون به دست آوردند که آن زمان تکواندو نیز به مانند ووشو در ٢٠٠٨ پکن، آزمایشى در المپیک حضور داشت.
این سه مدال در جدول ردهبندى مدالها ثبت نشد، اما در بازیهاى المپیک به دست آمده و نباید آن را نادیده گرفت تا اینکه کیمیا علیزاده در ٢٠١٦ ریو توانست مدال برنز تکواندوى زنان مهمترین بازیهاى ورزشى جهان را براى ورزش ایران به گردن آویزد.
ناهید کیانى و مبینا نعمتزاده از تکواندوی امیدهاى اصلى ورزش ایران براى ارتقاء رنگ و تکرار آن مدال به شمار مىروند.
•جاى خالى تیمى توپىها و کورسوى والیبال
ورزش ایران در المپیک پاریس نمایندهاى در رشتههاى ورزشى تیمى و توپى واترپلو، بسکتبال، فوتبال، هاکى روى چمن، هندبال و راگبى هفت نفره ندارد و تنها کورسوى امیدى اندک براى والیبال به جا مانده است.
به همین دلیل تمام امید به مدالآورى روى شانههاى ورزشکاران رشتههاى انفرادى سنگینى مىکند.
ورزش کشورمان هیچگاه مدالى تیمى نتوانسته از بازیهاى المپیک به چنگ آورد و در ماههاى منتهى به ٢٠٢٤ پاریس تنها مىتوان امیدوار بود شمشیربازى و قایقرانى سهمیههاى تیمى کسب کنند یا والیبال تنها ورزش تیمى توپى نام بگیرد که شاید به المپیک برسد.
•به طلاى این دو رستم مىشود امید داشت
دو سنگین وزن آزاد و فرنگى کشتى ایران رستموار به فکر کسب طلاى المپیک هستند، امیرحسین زارع و امیر میرزازاده، یکى از شمال و دیگرى جنوب.
دو امیر مازندرانى و خوزستانى کشتى ایران در وزنهاى ١٢٥ کیلوى کشتى آزاد و ١٣٠ کیلوى کشتى فرنگى در سال قبل از المپیک طلاى جهان را به گردن آویختهاند.
شاید طلاى این دو سنگین وزن، شکست دیوید تیلور مقابل حسن یزدانى و کسب طلاى پاریس توسط یل جویبار، رسیدن ناهید کیانى به طلا و مبینا نعمتزاده به برنز با درخشش ویژه رضا علیپور در سنگنوردى و على پاکدامن در شمشیربازى در کنار درخشش دیگر کشتىگیران و دو تکواندو کار مرد کاروان ایران براى کسب مدالهاى رنگارنگ المپیکى که به نظر مىآید چنگى به دل نزند ورق را براى ورزش ایران عوض کند.
باید دید قصه تلخ بازیهاى ٢٠٠٨ پکن آنهم تنها با کسب دو مدال طلا و برنز هادى ساعى و مراد محمدى در تکواندو و کشتى در انتظار ورزش ایران است یا روزهاى درخشان ٢٠١٢ لندن که بهترین نتیجه تاریخ را در بازیهاى المپیک با کسب ١٣ مدال و جایگاه دوازدهم در بین تمامى کشورها به دست آوردیم.
سیزده مدالى که در ٢٠١٢ لندن هفت عدد آن طلا در رشتههاى کشتى فرنگى، وزنهبردارى و کشتى آزاد بود و نقره تاریخى احسان حدادى در پرتاب دیسک دو و میدانى و فینالیست شدن محمد باقرى معتمد در تکواندو.